INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Powiatowy Urząd Pracy w Olecku

Pracownik ochrony fizycznej 541307

• Agent ochrony.
• Konwojent.
• Ochroniarz.
• Pracownik ochrony.
• Pracownik ochrony osobistej.
• Pracownik ochrony osób i mienia.
• Wartownik.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 5414 Security guards.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja N – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych,
• wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie PO KL (2011–2013) „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez pracodawców”,
• wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie PO KL (2007–2013) „Ramowe wytyczne w zakresie projektowania obiektów, pomieszczeń oraz przystosowania stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych o specyficznych potrzebach – pracownik ochrony fizycznej (bez licencji)”, PFRON, CIOP-PIB, POKL.01.03.06-00-070/12,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. spraw walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Magdalena Bujniewicz – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Wacław Galewski – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Piotr Gaszewski – Poczta Polska S.A., Warszawa.
• Daniel Rakowski – Trzy Żagle, Gdańsk.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Małgorzata Domańska-Plichta – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Magdalena Jackman – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Ryszard Pieńkowski – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Sebastian Stefański – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Daria Świsulska – PBS Sp. z o.o., Sopot.
• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Ireneusz Woźniak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Recenzenci:

• Krzysztof Kuraszewski – Areszt Śledczy w Starogardzie Gdańskim, Starogard Gdański.
• Michał Majewski – Gdyńskie Centrum Sportu, Gdynia.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Mariusz Giełgut – Polskie Stowarzyszenie Pracowników Ochrony, Ornontowice.
• Barbara Zielińska – Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pracowników Ochrony i Detektywów, Ełk.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Pracownik ochrony fizycznej wykonuje pracę polegającą na zapewnianiu bezpieczeństwa życia, zdrowia i nietykalności osobistej oraz zapobieganiu przestępstwom i wykroczeniom przeciwko mieniu, a także przeciwdziała powstawaniu szkód wynikających z tych zdarzeń oraz nie dopuszcza do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony.

Opis pracy

Pracownik ochrony fizycznej nie posiadający wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej ⁷, nazywany potocznie ochroniarzem, jest odpowiedzialny za ochranianie mienia, z wyłączeniem obiektów szczególnych (podlegających obowiązkowej ochronie), przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych, w tym konwojowania pieniędzy z użyciem broni palnej.

Do zadań pracownika ochrony fizycznej nie posiadającego wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej należy zabezpieczenie firm, sklepów, centrów handlowych, składów towarów, szkół, osiedli mieszkaniowych, działek, parkingów bądź określonego terenu przed wtargnięciem osób niepowołanych czy zakłócających porządek. Jego obowiązkiem jest też zapobieganie włamaniom, awariom, pożarom czy dewastacji, czyli podejmowanie działań zapobiegających przestępstwom i wykroczeniom przeciwko mieniu. Jeśli pracuje w centrach handlowych, pilnuje porządku, wykrywa i raportuje kradzieże sklepowe. Obsługuje stacje monitorujące, gdzie na monitorach obserwuje, co dzieje się w chronionym obiekcie. W razie nagłego zdarzenia wzywa policję, straż pożarną lub pogotowie ratunkowe. W szczególnych sytuacjach sam udziela pierwszej pomocy przedmedycznej. Prowadzi też bezpośrednią obserwację, patrolując strzeżony teren pieszo lub poprzez kamery umieszczone w różnych miejscach. Obserwuje i sprawdza alarmy i systemy monitorujące oraz kontaktuje się z odpowiednimi jednostkami w celu uruchomienia alarmu.

Pracownik ochrony fizycznej wpisany na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej wykonuje zadania w ramach wewnętrznej służby ochrony albo na rzecz przedsiębiorcy, który uzyskał koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia ⁹, lub wykonuje zadania w zakresie niewymagającym wpisu na tę listę.

Pracownik ochrony fizycznej wpisany na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej wykonuje pracę w formie bezpośredniej ochrony fizycznej:

• stałej lub doraźnej;
• obejmującej stały dozór sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach ⁵ i systemach alarmowych ¹⁶;
• obejmującej konwojowanie wartości pieniężnych ⁶ oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych.

Wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej jest potrzebny, gdy osoba chce pracować jako kwalifikowany pracownik specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych (SUFO) lub umundurowanych wewnętrznych służb ochrony (WSO), a także jako przełożony pracowników ochrony, którzy nie mają wpisu na listę. Może też pracować jako ochroniarz w miejscach ważnych dla obronności i interesu gospodarczego państwa oraz bezpieczeństwa publicznego (np. zakłady wojskowe, porty morskie i lotniska, elektrownie i ciepłownie, wodociągi, oczyszczalnie ścieków, muzea, archiwa państwowe).

Wpis na listę uprawnia także do użycia siły w przypadku obrony lub próby obezwładnienia, użycia kajdanek na ręce, pałek oraz psów obronnych, ręcznych miotaczy gazu lub paralizatorów. Jest to możliwe w dwóch sytuacjach:

• na chronionym terenie w przypadku: obrony koniecznej własnej lub chronionej osoby, zamachu na ważne obiekty i urządzenia albo próby niszczenia mienia, pościgu i próbie ujęcia lub udaremnienia ucieczki osoby, a także obezwładnienia podczas stawiania oporu,
• poza chronionym terenem w celu zapewnienia bezpieczeństwa konwoju.

Pracownik ochrony fizycznej przy wykonywaniu czynności związanych z ochroną osób i mienia ma prawo do:

• ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości;
• wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu w przypadku stwierdzenia braku uprawnień do przebywania na terenie chronionego obszaru lub obiektu albo stwierdzenia zakłócania porządku;
• ujęcia w granicach obszarów lub obiektów chronionych lub poza ich granicami osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, a także chronionego mienia, w celu niezwłocznego oddania tych osób policji;
• użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego ²⁴, zgodnie z ustawą o ochronie osób i mienia: w granicach chronionych obiektów i obszarów, poza granicami obiektów i obszarów chronionych;
• użycia lub wykorzystania broni palnej ²³, zgodnie z ustawą o ochronie osób i mienia: w granicach chronionych obiektów i obszarów, a także poza granicami obiektów i obszarów chronionych podczas ochraniania konwoju.

Sposoby wykonywania pracy

Do czynności wykonywanych przez pracownika ochrony fizycznej należy:

• zapewnienie bezpieczeństwa osób znajdujących się w granicach chronionych obszarów i obiektów,
• ochrona mienia przed kradzieżą, zniszczeniem lub uszkodzeniem w granicach chronionych obszarów i obiektów,
• ochrona obiektów, pomieszczeń i urządzeń przed dostępem do nich osób nieupoważnionych,
• ochrona ważnych urządzeń, znajdujących się poza granicami chronionych obszarów i obiektów,
• konwojowanie mienia,
• uczestniczenie w transporcie podlegającym obowiązkowej ochronie ²¹,
• obsługa stacji monitorowania alarmów ¹⁵,
• zapobieganie zakłóceniom porządku na terenie chronionego obszaru i obiektu oraz powiadamianie bezpośredniego przełożonego o sytuacjach powodujących naruszenie porządku,
• ujawnianie faktów dewastacji mienia chronionego obszaru i obiektu,
• niezwłoczne powiadamianie organów ścigania o aktach przestępczych zaistniałych na terenie chronionego obszaru i obiektu oraz zabezpieczanie miejsca ich popełnienia do czasu przybycia organów ścigania,
• obserwacja obszaru i obiektu przy pomocy kamer telewizji dozorowej,
• patrolowanie terenu i obszaru przyległego do obiektu,
• kontrola ruchu osób wchodzących i wychodzących z budynku,
• kontrola wjazdu i wyjazdów samochodów na teren chroniony,
• sprawdzanie wnoszonych i wynoszonych rzeczy na teren chroniony,
• prowadzenie kontroli ruchu osobowo-materiałowego i pojazdów na terenie chronionego obiektu,
• wydawanie przepustek,
• podejmowanie działań zgodnie z procedurami i instrukcjami na wypadek zaistniałych zagrożeń,
• prowadzenie dokumentacji ochronnej ⁴ i organizacyjnej na posterunku,
• prowadzenie dokumentacji inkasowo-konwojowej ³,
• organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami BHP, ochrony ppoż. i ergonomii,
• wykonywanie innych zadań wynikających z planu ochrony obiektu.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2 i 3.3. Kompetencje zawodowe.

Warunki pracy

Pracownik ochrony fizycznej wykonuje pracę:

• wewnątrz budynków (np. firmy, hale produkcyjne, sklepy, centra handlowe, składy towarów, magazyny, urzędy, banki, szkoły, instytucje kultury, inne instytucje publiczne),
• na określonym terenie (np. działki, parkingi, osiedla mieszkaniowe, teren imprezy masowej, porty morskie, lotniska),
• w środkach transportu będących częścią konwoju (np. samochody, samoloty).

W budynkach pracownik ochrony fizycznej może wykonywać pracę w różnego rodzaju pomieszczeniach (np. magazyny, sale sprzedaży), ze zróżnicowanymi warunkami dotyczącymi np. oświetlenia i panującej temperatury. Praca wykonywana jest zazwyczaj w pozycji stojącej (np. patrolowanie) lub siedzącej (np. stała obserwacja monitorów ekranowych systemu monitoringu ochranianego obiektu i terenu).

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Do podstawowych narzędzi pracy pracownika ochrony fizycznej posiadającego wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej należą:

• broń palna ² i amunicja (potrzebne posiadanie broni na podstawie świadectwa broni, o którym mówi ustawa o broni i amunicji oraz występowanie w umundurowaniu lub ubiorze używanym przez specjalistyczną uzbrojoną formację ochronną; mogą jej używać pracownicy ochrony uprawnieni do użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia;
• kajdanki,
• pałka służbowa,
• ręczny miotacz substancji obezwładniających,
• paralizator,
• środki łączności wewnętrznej ¹⁷,
• środki łączności zewnętrznej ¹⁸,
• środki ochrony osobistej ¹⁹,
• pojemnik specjalistyczny ¹²,
• pojemnik bezpieczny ¹¹,
• bankowóz ¹,
• pojazd ubezpieczający ¹⁰,
• urządzenie mechaniczne ²².

Pracownika ochrony fizycznej nie posiadający wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej może posługiwać się jedynie środkami łączności radiowej i telefonem komórkowym oraz środkami ochrony osobistej nie wymagającymi pozwolenia (np. gaz pieprzowy, paralizator, broń hukowa i alarmowa, pałka teleskopowa).

Organizacja pracy

Pracownik ochrony fizycznej w zależności od miejsca pracy, wykonywanych zadań zawodowych może pracować:

• w trybie jedno-, dwu- lub trzyzmianowym,
• w trybie ciągłym, w tym w niedzielę i święta,
• w ubiorze umożliwiającym jego identyfikację oraz identyfikację podmiotu zatrudniającego,
• indywidualnie lub zespołowo.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Pracownik ochrony fizycznej wykonując swoje obowiązki służbowe narażony jest na:

• stres psychiczny, którego przyczyną jest odpowiedzialność za ochronę obiektów, ludzi, konwojowanie i transport wartości pieniężnych,
• napaść fizyczną,
• wypadki komunikacyjne podczas konwoju i patroli grup interwencyjnych,
• postrzał z broni palnej, z powodu niewłaściwie zabezpieczonej broni, niekontrolowanego postrzału, użycia broni niezgodne z przepisami (np. ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej),
• porażenie paralizatorem (np. w związku z niewłaściwą obsługą);
• agresję ze strony osób postronnych, poprzez częste kontakty z klientami, poprzez wtargnięcia osób na teren chroniony,
• obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego, którego przyczyną może być praca w kamizelce kuloodpornej i hełmie.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód pracownik ochrony fizycznej ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• wysoka ogólna wydolność fizyczna,
• silna budowa ciała,
• duża sprawność układu mięśniowo-szkieletowego,
• sprawność układu krążenia,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność narządów równowagi;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• szybki refleks,
• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• ostrość wzroku,
• rozróżnianie barw,
• widzenie stereoskopowe (widzenie głębni umożliwiające ocenę odległości),
• widzenie o zmroku,
• ostrość słuchu,
• zmysł równowagi,
• spostrzegawczość,
• zręczność rąk;

w kategorii sprawności i zdolności

• zdolność prowadzenia obserwacji,
• koncentracja uwagi,
• zdolność do przestrzegania reguł, przepisów i standardów,
• podzielność uwagi,
• rozumowanie logiczne,
• zdolność analizowania sytuacji i podejmowania ryzyka,
• dobra pamięć dotycząca ludzi i rzeczy oraz orientacji w budynku i w terenie chronionym,
• łatwość przerzucania się z jednej czynności na drugą,
• współdziałanie i współpraca w zespole (grupie),

w kategorii cech osobowościowych

• gotowość do współdziałania,
• komunikatywność,
• odpowiedzialność,
• gotowość do podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
• gotowość podporządkowania się,
• gotowość do pracy w warunkach izolacji społecznej,
• gotowość do pracy w różnych warunkach środowiskowych,
• dokładność,
• samokontrola,
• systematyczność,
• operatywność i skuteczność,
• odpowiedzialność za działania zawodowe,
• radzenie sobie ze stresem,
• odwaga,
• łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.4. Kompetencje społeczne; 3.5. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Do wykonywania zawodu pracownika ochrony fizycznej wymagany jest dobry stan zdrowia i wysoka ogólna sprawność fizyczna. Przeciwwskazaniami do wykonywania zawodu są wady wzroku i słuchu.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie pracownik ochrony fizycznej preferowane jest ukończenie szkoły policealnej o 2-letnim okresie nauczania w zawodzie pokrewnym technik ochrony fizycznej osób i mienia lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego (dla dorosłych) w zakresie kwalifikacji MS.03 Ochrona osób i mienia, wyodrębnionej w tymże zawodzie.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie pracownik ochrony fizycznej preferowane jest posiadanie kwalifikacji pełnych w zawodzie pokrewnym technik ochrony fizycznej osób i mienia lub świadectwa potwierdzającego kwalifikację MS.03 Ochrona osób i mienia, wyodrębnioną w tym zawodzie pokrewnym.

Do wykonywania pracy pracownika ochrony fizycznej niezbędne są:

• badania lekarskie wynikające ze stosunku pracy, stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywanej pracy na zajmowanym stanowisku,
• szkolenia z zakresu BHP i p.poż,
• znajomość powszechnie obowiązujących przepisów prawa,
• zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa umyślne.

Dodatkowym atutem przy zatrudnieniu pracownika ochrony fizycznej jest posiadanie:

• zaświadczenia o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego lub kursu umiejętności zawodowych, potwierdzającego przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych ²⁰ oraz znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia, realizowanych zgodnie z przepisami prawa,
• wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej,
• wpisu na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego,
• legitymacji osoby uprawnionej do posiadania broni z wpisem „B” ⁸,
• umiejętności obsługi komputera,
• prawa jazdy kat. B i zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub pojazdem przewożącym wartości pieniężne w zakresie kat. B ¹³,
• prawa jazdy kat. C i zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub pojazdem przewożącym wartości pieniężne w zakresie kat. C ¹⁴.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Pracownik ochrony fizycznej może:

• uzyskać wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej w Komendzie Wojewódzkiej Policji właściwej dla miejsca zamieszkania,
• uzyskać dopuszczenie do posiadania broni w celu ochrony osób i mienia (z wpisem „B”) oraz stosowną legitymację wydaną przez Komendanta Wojewódzkiego Policji właściwego dla miejsca zamieszkania,
• po nabyciu doświadczenia zawodowego, przy posiadaniu zdolności i umiejętności organizacyjnych oraz umiejętności pracy z ludźmi – awansować na stanowisko dowódcy zmiany, kierownika obiektu lub szefa ochrony, nadzorującego pracę zespołu pracowników,
• założyć i prowadzić własną działalność gospodarczą w zakresie ochrony osób i mienia,
• po zdaniu matury, kształcić się na uczelni wyższej (kierunek bezpieczeństwo wewnętrzne) i w perspektywie awansować na stanowisko kierownicze,
• rozszerzać swoje kompetencje zawodowe poprzez kształcenie lub szkolenie w zawodach pokrewnych,
• doskonalić umiejętności, uczestnicząc w szkoleniach branżowych.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Pracownik ochrony fizycznej może potwierdzić:

• przez zdanie egzaminu organizowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne w ramach kwalifikacji MS.03 Ochrona osób i mienia, wyodrębnionej w zawodzie pokrewnym technik ochrony fizycznej osób i mienia;
• w Komendzie Wojewódzkiej Policji właściwej dla miejsca zamieszkania przez ukończenie szkolenia i uzyskanie wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej,
• w Komendzie Wojewódzkiej Policji właściwej dla miejsca zamieszkania przez ukończenie szkolenia i uzyskanie dopuszczenia do posiadania broni w celu ochrony osób i mienia (z wpisem „B”).

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie pracownik ochrony fizycznej może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie pracownik ochrony fizycznej wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Ochranianie bezpośrednie osób.
• Z2 Ochranianie powierzonego mienia.
• Z3 Kontrolowanie przestrzegania przepisów antyalkoholowych.
• Z4 Podejmowanie działań zmierzających do ujęcia sprawcy przestępstwa lub wykroczenia.
• Z5 Zabezpieczanie miejsc zdarzeń.
• Z6 Współdziałanie z służbami wewnętrznymi i zewnętrznymi w razie niepożądanych zdarzeń.
• Z7 Kontrolowanie ruchu osobowego.
• Z8 Kontrolowanie ruchu materiałowego.

Kompetencja zawodowa Kz1: Ochranianie osób i mienia na powierzonym terenie obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz2: Kontrolowanie ruchu osobowego i materiałowego obejmuje zestaw zadań zawodowych Z7, Z8, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie pracownik ochrony fizycznej powinien mieć kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za ochronę osób i mienia na powierzonym terenie oraz kontrolę ruchu osobowego i materiałowego.
• Współdziałania pod bezpośrednim nadzorem w zorganizowanych warunkach.
• Dokonywania oceny swoich działań na powierzonym terenie i ponoszenia odpowiedzialności za ich skutki.
• Przewidywania skutki podejmowanych działań oraz stosuje techniki radzenia sobie ze stresem.
• Dokonywania oceny wpływu działań, w których uczestniczy, na bezpieczeństwo osób i mienia.
• Stosowania zasad etyki zawodowej i kultury współżycia społecznego.
• Doskonalenia własnych kompetencji w zakresie sprawowanych funkcji kontrolnych i bezpieczeństwa ochranianych osób i mienia.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu pracownik ochrony fizycznej.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu pracownik ochrony fizycznej

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie pracownik ochrony fizycznej, nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Na rynku pracy istnieje stałe zapotrzebowanie na osoby, które podejmują pracę w zawodzie pracownik ochrony fizycznej.

Zatrudnienie pracownika ochrony fizycznej oferują:

• instytucje publiczne zajmujące się ochroną osób i mienia,
• prywatne firmy zajmujące się ochroną osób i mienia.

Pracownik ochrony fizycznej może pracować w obszarach i obiektach, które nie są objęte obowiązkową ochroną, np. takich jak:

• centra handlowe,
• dworce kolejowe,
• działki,
• osiedla mieszkaniowe,
• parkingi,
• sklepy,
• szkoły,
• składy towarów,
• miejsca organizacji imprez masowych.

Może pracować również w obszarach i obiektach podlegających obowiązkowej ochronie takich jak:

• zakłady produkcji specjalnej, gdzie prowadzone są prace naukowo-badawcze,
• zakłady konstruktorskie, produkcyjne,
• zakłady remontujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy,
• zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych o strategicznym znaczeniu dla państwa,
• porty morskie i lotnicze,
• banki i przedsiębiorstwa wytwarzające, przechowujące bądź transportujące wartości pieniężne w znacznych ilościach,
• zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków,
• zakłady stosujące, produkujące lub magazynujące w znacznych ilościach materiały jądrowe, źródła i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne, odurzające, wybuchowe bądź chemiczne o dużej podatności pożarowej lub wybuchowej,
• rurociągi paliwowe, linie energetyczne i telekomunikacyjne, zapory wodne i śluzy oraz inne urządzenia znajdujące się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty materialne,
• zakłady o unikalnej produkcji gospodarczej,
• obiekty i urządzenia telekomunikacyjne, pocztowe oraz telewizyjne i radiowe,
• muzea i inne obiekty, w których zgromadzone są dobra kultury narodowej,
• archiwa państwowe.

Kształcenie

Obecnie (2018 r.) w ramach systemu kształcenia zawodowego w Polsce nie przygotowuje się kandydatów do pracy w zawodzie pracownik ochrony fizycznej, ale osoba zainteresowana podjęciem pracy w tym zawodzie może ukończyć:

• szkołę policealną w zawodzie pokrewnym technik ochrony fizycznej osób i mienia,
• kwalifikacyjny kurs zawodowy w zakresie kwalifikacji MS.03 Ochrona osób i mienia, właściwej dla wyżej wymienionego zawodu pokrewnego.

Kwalifikacyjne kursy zawodowe (dla dorosłych) mogą prowadzić:

• publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
• niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe,
• publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
• instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,
• podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.

Kwalifikację MS.03 potwierdzają (również w trybie eksternistycznym) Okręgowe Komisje Egzaminacyjne.

Szkolenie

W celu podniesienia kwalifikacji organizowane są kursy na kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej, potwierdzające przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie:

• wyszkolenia strzeleckiego,
• samoobrony,
• technik interwencyjnych,
• znajomość przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia.

Kursy organizowane przez różne podmioty uprawnione do szkolenia (placówki kształcenia ustawicznego, szkoły wyższe, szkoły policealne, publiczne i niepubliczne ośrodki kształcenia).

Kwalifikowany pracownik ochrony fizycznej ma obowiązek co 5 lat przejść kurs doskonalący umiejętności w powyższym zakresie oraz przedstawić właściwemu Komendantowi Wojewódzkiemu Policji, zaświadczenie o odbyciu tego kursu (na podstawie art. 38b ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia).

Średnie (mediana) wynagrodzenie pracownika ochrony fizycznej wynosi (2018 r.) 2100 zł brutto miesięcznie, przy czym:

• połowa pracowników ochrony otrzymuje wynagrodzenia od 2100 PLN do 2630 zł brutto,
• 25% pracowników ochrony zarabia poniżej 2100 zł brutto,
• 25% pracowników ochrony zarabia powyżej 2630 zł brutto.

Na wysokość wynagrodzenia ma wpływ m.in.:

• wielkość firmy,
• kapitał firmy,
• wykształcenie; wiedza i umiejętności pracownika (kwalifikowany pracownik ochrony fizycznej czy niekwalifikowany pracownik ochrony fizycznej),
• staż pracy,
• doświadczenie,
• posiadanie dodatkowych uprawnień,
• region zatrudnienia,
• sytuacja na lokalnym rynku pracy.

Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona jako kwalifikowany pracownik ochrony fizycznej, gdyż zgodnie z przepisami wymagania odnoszą się do takiego pracownika ochrony, którego przepisy ustawy o ochronie osób i mienia uprawniają do stosowania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej. Wykonywanie ww. czynności wymaga od takiego pracownika posiadania odpowiedniej zdolności fizycznej i psychicznej.