Lp.
|
Nazwa pojęcia |
Definicja
|
Źródło
|
1. |
AED |
Automatyczny defibrylator zewnętrzny (automated external defibrillator).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
2. |
Analizator badań krytycznych |
Służy do badania witalnych parametrów krytycznych. Najczęściej badane są parametry: gazometrii, metaboliczne, oksymetryczne oraz elektrolity.
|
Wołowicka L., Dyk D.: Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007
|
3. |
Angioplastyka wieńcowa |
Zabieg, który polega na poszerzeniu naczyń krwionośnych, które zostały zwężone lub zamknięte w wyniku miażdżycy. Angioplastykę tętnic wieńcowych wykonuje się w ten sposób, że w miejsce zwężenia tętnicy wieńcowej wprowadza się cewnik ze specjalnym balonem, który powoduje rozciągnięcie ściany naczynia. Gdy wynik tego zabiegu jest niewystarczający, można użyć protez wewnątrzwieńcowych, czyli tzw. stentów (stalowych siateczek)
|
Kaszuba D., Nowicka A. (red.): Pielęgniarstwo kardiologiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011
|
4. |
APACHE II |
Skala służąca do oceny ciężkości stanu u osób dorosłych.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
5. |
Arytmia |
Zaburzenia pracy serca.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
6. |
Badanie fizykalne |
Część badania lekarskiego oraz pielęgniarskiego składająca się z oglądania, omacywania, opukiwania i osłuchiwania. Może dotyczyć struktur anatomicznych ciała lub też ich funkcji.
|
Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych, Wyd. Czelej, Lublin 2008
|
7. |
Badanie urazowe |
Badanie wykonywane w celu stwierdzenia, jakie obrażenia odniósł poszkodowany i które z nich zagrażają jego życiu. Ocenia się stan szyi, klatki piersiowej, brzucha i kończyn.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
8. |
Cewnik |
Cienka rurka z tworzywa sztucznego wprowadzana do pęcherza w celu odprowadzenia moczu.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
9. |
Ciąża pozamaciczna |
Ciąża, w której zapłodnione jajo płodowe ulega implantacji poza błoną śluzową jamy macicy.
|
Kruszyński Z.: Anestezja położnicza i położnicze stany naglące. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006
|
10. |
Ciśnienie tętnicze |
Ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic, przy czym rozumie się pod tą nazwą ciśnienie w największych tętnicach, np. w tętnicy w ramieniu. Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi wywierane na ścianki żył.
|
Kaszuba D., Nowicka A. (red.): Pielęgniarstwo kardiologiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011
|
11. |
Defibrylator |
Urządzenie medyczne, służące do przeprowadzania zabiegu defibrylacji serca.
|
Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014
|
12. |
Dojście doszpikowe |
Proces iniekcji odbywającej się bezpośrednio do jamy szpikowej.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
13. |
Drenaż |
Odprowadzanie treści płynnych z pewnych narządów lub obszarów ciała do innych lub częściej poza ciało chorego. Do wykonania drenażu służą dreny i cewniki, które różnią się zarówno budową jak i zastosowaniem.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
14. |
Ekspozycja zawodowa |
Ekspozycja na materiał potencjalnie zakaźny, do której doszło w związku z wykonywaną pracą (uszkodzenie skóry – zakłucie, skaleczenie, zachlapanie błon śluzowych, zachlapanie skóry uszkodzonej (pęknięcia, otarcia, zmiany zapalne) lub nieuszkodzonej, ugryzienia).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
15. |
Fiberoskop |
Aparat służący do oglądania trudno dostępnych miejsc.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
16. |
GCS |
Skala używana w medycynie do oceny poziomu przytomności pacjenta.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
17. |
Glukometr |
Przenośne urządzenie diagnostyczne służące do pomiaru i bieżącego odczytu poziomu glukozy we krwi włośniczkowej, pobieranej zwykle z opuszków palców lub płatków uszu.
|
Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008
|
18. |
HBV |
Wirus zapalenia wątroby typu B.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
19. |
HCV |
Wirus zapalenia wątroby typu C.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
20. |
HIV |
Wirus z rodzaju lentiwirusów, z rodziny retrowirusów.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
21. |
Igła doszpikowa BIG |
Półautomatyczna igła doszpikowa.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
22. |
ISS |
Wskaźnik ciężkości urazu służący do oceny skutków anatomicznych mnogich i wielonarządowych obrażeń ciała z uwzględnieniem lokalizacji urazu.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
23. |
Kaniula |
Plastikowa rurka umieszczana przy pomocy stalowej igły tymczasowo w żyle. Jej część zewnętrzna pozwala na przyłączenie strzykawki lub kroplówki. Dzięki kaniuli pacjent może otrzymywać dożylnie lekarstwa bez konieczności każdorazowego wykonywania nowego wkłucia. Potoczne określenie to wenflon.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
24. |
Kardiologiczne stany zagrożenia życia |
Stany chorobowe wywołane zaburzeniami pracy serca.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
25. |
Kardiomonitor |
Kardiomonitor służy do monitorowania podstawowych funkcji życiowych pacjenta.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
26. |
Kardiowersja elektryczna |
Zabieg medyczny, którego celem jest przywrócenie prawidłowego rytmu serca.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
27. |
Kleszcze Magilla |
Wygięte kleszcze do zastosowania w jamie ustno - gardłowej. Stosowane do ustalenia pozycji rurki przy intubacji nosowej lub do wprowadzenia sondy żołądkowej.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
28. |
Konikopunkcja |
Ratunkowa procedura chirurgiczna polegająca na nakłuciu/nacięciu skóry i umieszczonego pod nią więzadła pierścienno - tarczowego przy pomocy gotowego zestawu. W powstały kanał wprowadza się do tchawicy rurkę, przez którą prowadzi się wentylację. Metodę stosuje się wówczas, gdy inne sposoby wentylacji są nieskuteczne.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
29. |
Laryngoskop |
Instrument umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych oraz w celu założenia rurki intubacyjnej.
|
Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014
|
30. |
Maska twarzowa |
Służy do zabezpieczania osób prowadzących sztuczną wentylację metodą usta - usta.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
31. |
Nadciśnienie tętnicze |
Nadciśnienie tętnicze to podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi powyżej granic normy.
|
Definicja sformułowana przez zespół ekspertów.
|
32. |
Napad padaczki |
Polega na krótkim zaniku świadomości (na przykład nieruchome wpatrywanie się w jeden punkt), aż po napady grand mal, czyli tak zwane duże (np. toniczno-kloniczne), w czasie których często występuje utrata przytomności, drgawki, ślinotok, szczękościsk, czasem szybkie ruchy gałek ocznych czy chwilowy bezdech.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
33. |
Objawy patologiczne |
Występują w zaburzeniach czynności ustroju, wskazują na ich rodzaj i pomagają w ustaleniu rozpoznania.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
34. |
Obrzęk płuc |
Stan bezpośredniego zagrożenia życia. Wymaga natychmiastowego wezwania pogotowia, a najlepiej zespołu reanimacyjnego, bo właśnie od szybkości interwencji uzależnione jest powodzenie leczenia.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
35. |
Odczyn poprzetoczeniowy |
Powikłania poprzetoczeniowe, stanowią różnorodną grupę niekorzystnych reakcji na przetoczenie krwi i jej składników, pojawiających się w trakcie transfuzji lub w krótkim czasie po jej zakończeniu. Niektóre z nich (np. przeniesienie zakażeń) mogą pojawić się po upływie miesięcy czy nawet lat. Stąd niezwykle istotna jest obserwacja pacjenta przed, w czasie i po zakończeniu transfuzji.
|
Wołowicka L., Dyk D.: Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007
|
36. |
Odma prężna |
Powstaje na skutek pęknięcia małego fragmentu tkanki płucnej, powietrze podczas wdechu przedostaje się z miąższu płucnego do jamy opłucnej. Z każdym kolejnym wdechem do tej zamkniętej przestrzeni przedostaje się kolejna porcja gazów, zwiększając ciśnienie w jamie i upośledzając rozprężanie się narządu. Zaawansowana odma wywołuje ucisk na płuco zdrowe, upośledzając jego funkcję. Leczenie polega na szybkim nakłuciu opłucnej i odprowadzeniu nadmiaru gazów.
|
Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014
|
37. |
Ostra niewydolność oddechowa |
Stan, w którym nagle dochodzi do pogorszenia zaopatrzenia organizmu w tlen.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
38. |
Ostre zespoły wieńcowe – OZW |
Grupa schorzeń cechująca się zmianami w krążeniu wieńcowym, których wspólną cechą jest znaczne ograniczenie lub ustanie przepływu w tętnicach wieńcowych.
|
Kaszuba D., Nowicka A. (red.): Pielęgniarstwo kardiologiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011
|
39. |
Położnica |
Kobieta w dwie godziny po porodzie, od momentu rozpoczęcia połogu do 6 tygodnia po porodzie.
|
Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo i ginekologia. T. I. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2007
|
40. |
Prowadzenie farmakoterapii |
Leczenie chorób przy użyciu leków, stosowanie leków w celu zwalczania chorób lub ich objawów.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
41. |
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa |
Zespół czynności stosowanych u poszkodowanego, u którego wystąpiło podejrzenie nagłego zatrzymania krążenia, czyli ustanie czynności serca z utratą świadomości i bezdechem.
|
Jakubaszko J. (red.): Medycyna ratunkowa – nagłe zagrożenia zdrowotne pochodzenia wewnętrznego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2014
|
42. |
Rurka intubacyjna |
Gładka rurka z tworzywa sztucznego wprowadzana do tchawicy przez jamę ustną lub nos w celu zapobiegania niedrożności dróg oddechowych lub niewydolności oddechowej.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
43. |
Segregacja medyczna |
Procedura medyczna stosowana w medycynie ratunkowej, umożliwiająca służbom medycznym segregację rannych w wypadku masowym w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
44. |
Stan astmatyczny |
Najcięższa postać astmy oskrzelowej. Stan astmatyczny jest stanem zagrożenia życia, ponieważ może doprowadzić do ciężkiej niewydolności oddechowej, a w konsekwencji do śmierci.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
45. |
Stetoskop |
Przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta, głównie jego klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej.
|
Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008
|
46. |
System Start |
Stosowany przez służby ratownicze. Zakłada nadanie każdemu z poszkodowanych określonego priorytetu określającego kolejność udzielania pomocy/ewakuacji. Poszkodowani zostają oznaczeni poprzez nadanie odpowiedniego koloru (czerwony, żółty, zielony, czarny) w zależności od oceny stanu dokonanej na podstawie prostych parametrów takich jak możliwość chodzenia, obecność oddechu, czas nawrotu kapilarnego, stan świadomości.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
47. |
Środki ochrony osobistej |
Wyposażenie przeznaczone do noszenia bądź trzymania przez pracownika w celu ochrony przed jednym zagrożeniem lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego zdrowie lub bezpieczeństwo pracy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
48. |
Tlenoterapia |
Metoda terapeutyczna polegająca na wykorzystywaniu tlenu w leczeniu poprzez zwiększenie stężenia tlenu w powietrzu wdechowym.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
49. |
Triage lub Triaż |
Procedura medyczna stosowana w medycynie ratunkowej, umożliwiająca służbom medycznym segregację rannych w wypadku masowym w zależności od stopnia obrażeń oraz rokowania.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
50. |
Udar mózgu |
Zespół objawów klinicznych związanych z nagłym wystąpieniem ogniskowego lub uogólnionego zaburzenia czynności mózgu, powstały w wyniku zaburzenia krążenia mózgowego.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
51. |
Worek AMBU |
Przyrząd wykorzystywany w resuscytacji u pacjenta nieoddychającego lub oddychającego w sposób nieefektywny, umożliwiającymi wentylację wysokimi wartościami tlenu.
|
Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013
|
52. |
Wypadek masowy |
Jakiekolwiek zdarzenie, w którym liczba poszkodowanych jest tak duża, że przekracza możliwości udzielenia im pełnej pomocy medycznej dostępnej na miejscu przez przybyłe na miejsce służby ratownicze.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
53. |
Zagrożenie życia |
Utrata przytomności, zatrzymanie oddechu, zatrzymanie krążenia, krwotoki.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|