Lp.
|
Nazwa pojęcia |
Definicja
|
Źródło
|
1. |
Antyseptyka |
Dział leczenie zajmujący się niszczeniem drobnoustrojów w ranach, na błonie śluzowej i na skórze ludzi i zwierząt za pomocą antyseptyków.
|
Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik T. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek i położnych. Tom 1. PZWL, Warszawa 2010
|
2. |
Aparat do EKG |
Aparat rejestrujący aktywność elektryczną serca pod postacią zapisu graficznego z bezpośrednim wydrukiem na papierze.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego 2003. Nadciśnienie Tętnicze 2003
|
3. |
Aseptyka |
Sposób postępowania mający na celu niedopuszczenie do zakażenia miejsc, płynów lub przedmiotów jałowych.
|
Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik T. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek i położnych. Tom 1. PZWL, Warszawa 2010
|
4. |
Badania radiologiczne (obrazowe) |
To badania przedstawiające strukturę danego narządu, organu. Do jego wykonania wykorzystuje się promienie rentgenowskie (prześwietlenie, tomografia komputerowa), ultradźwięki (USG), pole magnetyczne (rezonans magnetyczny).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Latchaw R. E., Alberts M.J., Lev M.H.: Zalecenia dotyczące diagnostyki obrazowej w ostrym udarze niedokrwiennym mózgu: stanowisko naukowe American Heart Association. Neurologia po Dyplomie 2010, nr 3
|
5. |
Badanie fizykalne (badania przedmiotowe) |
Część badania lekarskiego oraz pielęgniarskiego składające się z oglądania, opukiwania, obmacywania i osłuchiwania, dotyczące części ciała bądź ich funkcji.
|
Dyk D. (red.): Badania fizykalne w pielęgniarstwie. PZWL, Warszawa 2013
|
6. |
BLS |
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (z ang. Basic Life Support). Wchodzą w skład resuscytacji krążeniowo-oddechowej, polegają na utrzymaniu drożności dróg oddechowych oraz wspomaganiu oddychania i krążenia bez użycia specjalnego sprzętu, poza środkami ochrony osobistej.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B.: Standardy i procedury pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia. PZWL, Warszawa 2009
|
7. |
Cewnik |
Cienka rurka wprowadzana przez cewkę moczową do pęcherza moczowego w celu odpływ moczu z pęcherza moczowego bezpośrednio do worka.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Białobrzeska B., Dębska-Ślizień A.: Pielęgniarstwo nefrologiczne. PZWL, Warszawa 2015
|
8. |
Dojelitowa droga karmienia |
Metoda podawania pokarmu płynnego lub półpłynnego za pomocą wprowadzonego do żołądka bądź jelita cienkiego zgłębnika, w celu dostarczenia pożywienia dostosowanego do indywidualnego zapotrzebowania chorego.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Klimaszewska K., Baranowska A., Krajewska –Kułak E. (red.): Podstawowe czynności medyczne i pielęgnacyjne. PZWL, Warszawa 2017
|
9. |
Glikemia |
To wskaźnik, który informuje jaki jest poziom glukozy (cukru) we krwi.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Szczeklik A., Gajewski P.: Interna Szczeklika 2015. Podręcznik chorób wewnętrznych. Wydanie VII. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2015
|
10. |
Glukometr |
Urządzenie służące do szybkiego (poniżej 1min.) oznaczenia stężenia glukozy we krwi. Oznaczeń dokonuje się za pomocą testów paskowych.
|
Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik T. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek i położnych. Tom 1. PZWL, Warszawa 2010
|
11. |
HCV |
Wirus wywołujący zapalenie wątroby typu C (z ang. Hepatitis C Virus), zidentyfikowany w 1989 r. Do zakażenia dochodzi na skutek bezpośredniego kontaktu z krwią chorego.
|
Ciura G. (red.): Epidemiologia, diagnostyka i terapia HCV. Wydawnictwo Sejmowe 2015
|
12. |
HIV |
(z ang. Human Immunodeficiency Virus) Wirus nabytego niedoboru (upośledzenia) odporności mogący wywołać chorobę AIDS.
|
Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik T. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek i położnych. Tom 1. PZWL, Warszawa 2010
|
13. |
HPV |
(z ang. Human Papilloma Virus) Wirus brodawczaka ludzkiego, główne typy 16 i 18 HPV przenoszone drogą płciową mają udział w powstawaniu raka szyjki macicy.
|
Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik T. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek i położnych. Tom 1. PZWL, Warszawa 2010
|
14. |
Indywidualny plan opieki |
Wykaz czynności opiekuńczych i pielęgnacyjnych zaplanowanych dla konkretnego pacjenta, uwzględniający jego stan zdrowia i indywidulne potrzeby zdrowotne.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Muszalik M., Kędziora-Kornatowska K. (red.): Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku. PZWL, Warszawa 2018
|
15. |
Kardiomonitor |
Urządzenie monitorujące zapis krzywej EKG oraz innych parametrów życiowych.
|
Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i Intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studentów studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2014
|
16. |
Materiał biologiczny |
Materiał pochodzenia organicznego, ludzkiego. Jest to m.in. krew, mocz, płyn mózgowo – rdzeniowy. Wyniki badania materiału biologicznego wykorzystuje się do monitorowania i diagnozowania stanu chorego.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Szczeklik A., Gajewski P.: Interna Szczeklika 2015. Podręcznik chorób wewnętrznych. Wydanie VII. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2015
|
17. |
Parametry życiowe |
Odzwierciedlają podstawowe funkcje życiowe najważniejszych organów ciała. Należą do nich: oddech, temperatura ciała, puls (tętno), ciśnienie tętnicze krwi. Ocena parametrów życiowych stanowi podstawowy i nieodzowny element badania fizykalnego. Na podstawie pomiarów tych parametrów dokonuje się m.in.: wstępnej oceny i monitorowania stanu klinicznego pacjenta.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B.: Standardy i procedury pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia. PZWL, Warszawa 2009
|
18. |
PEG |
Sonda silikonowa w formie rurki (z ang. Percutaneous Endoscopic Gastrostomy) zakładana przez powłoki brzuszne bezpośrednio do żołądka w celu karmienia omijającego jamę ustną i przełyk, w przypadku np. braku odruchu połykania.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Śluskarska B., Zarzycka D., Majda E. (red.) Podstawy pielęgniarstwa. Tom 2. Wybrane umiejętności i procedury opieki pielęgniarskiej. PZWL, Warszawa 2017
|
19. |
Pompy infuzyjne |
Przyrządy medyczne stosowane do ciągłego lub cyklicznego, dokładnego dawkowania płynów elektrolitowych, leków i środków odżywczych.
|
Wołowicka L., Dyk D.: Anestezjologia i Intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studentów studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2014
|
20. |
Pozajelitowa droga karmienia |
Polega na podaniu specjalnych mieszanek odżywczych drogą dożylną np. przez wkłucie obwodowe. W metodzie tej pominięta jest droga przez układ pokarmowy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Głażewski T., Dyrla P., Gil J.: Podstawowe zasady żywienia pozajelitowego. Pediatria i Medycyna Rodzinna 2017, 13 (1), s. 29–39
|
21. |
Pulsoksymetr |
Urządzenie zakładane na palec chorego, pokazujące wysycenie krwi tlenem oraz obrazujące tętno chorego.
|
Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i Intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studentów studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2014
|
22. |
Reduktor tlenowy |
Przyrząd, który umożliwia regulację przepływu tlenu, pozwalającą uzyskać jego odpowiednią ilość w mieszaninie gazów oddechowych. Niezbędny w stosowaniu tlenoterapii.
|
Szczeklik A., Gajewski P.: Interna Szczeklika 2015. Podręcznik chorób wewnętrznych. Wydanie VII. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2015
|
23. |
Rehabilitacja przyłóżkowa |
Ćwiczenia rehabilitacyjne prowadzone w obrębie łóżka i poza nim, które mają na celu zapobieganie powikłaniom wynikającym z unieruchomienia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Rutkowska E. (red.): Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych. PZWL, Warszawa 2018
|
24. |
Resuscytacja Krążeniowo-Oddechowa (RKO) |
Zespół czynności, polegający na przywróceniu, za pomocą metod ratunkowych, spontanicznego krążenia krwi lub krążenia i oddychania oraz funkcji ośrodkowego układu nerwowego.
|
Kózka M, Rumian B, Maślanka M. (red.): Pielęgniarstwo ratunkowe. PZWL, Warszawa 2013
|
25. |
Ssak próżniowy |
Urządzenie, w którym wytworzone podciśnienie powoduje odessanie np. wydzieliny z drzewa oskrzelowego.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Śluskarska B., Zarzycka D., Majda E. (red.): Podstawy pielęgniarstwa Tom 2. Wybrane umiejętności i procedury opieki pielęgniarskiej. PZWL, Warszawa 2017
|
26. |
Stetoskop |
Przyrząd diagnostyczny służący do osłuchiwania klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej chorego.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Szczeklik A., Gajewski P.: Interna Szczeklika 2015. Podręcznik chorób wewnętrznych. Wydanie VII. Wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2015
|
27. |
Tlenoterapia |
Metoda leczenia tlenem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B.: Standardy i procedury pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia. PZWL, Warszawa 2009
|
28. |
Trójnóg |
Rodzaj podpórki rehabilitacyjnej dla dorosłych w formie metalowej laski wykonanej z rurki, z regulacją długości, w części górnej zakończonej rękojeścią, posiadającej trzy nogi, które zapewniają stabilność podczas przemieszczania się.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Widomska-Czekajska T., Górajek-Jóźwik T. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek i położnych. Tom 3. PZWL, Warszawa 2010
|
29. |
Tubus |
Plastikowy uchwyt, w którym umieszcza się probówkę podczas pobierania krwi metodą próżniową, tj. bezpośrednio do sterylnej probówki. Nie jest jałowy, ale używa się go tylko jednorazowo.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
Klimaszewska K., Baranowska A., Krajewska –Kułak E. (red.): Podstawowe czynności medyczne i pielęgnacyjne. PZWL, Warszawa 2017
|
30. |
Wenflon |
Plastikowa rurka (fachowo nazywana kaniulą dożylną) tymczasowo umieszczana w żyle przy pomocy stalowej igły. Jej część zewnętrzna pozwala na przyłączenie strzykawki lub kroplówki. Stosowany jest w leczeniu szpitalnym do podawania leków oraz pobierania krwi.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
Jurkowska G., Łagoda K.: Pielęgniarstwo internistyczne. Podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2011
|
31. |
Zestaw przeciwodleżynowy |
Składa się zwykle z materaca i poduszek przeciwodleżynowych stosowanych przeważnie przez osoby chore leżące, niepełnosprawne, z dysfunkcją ruchową. Ich główną rolą jest pomoc w zapobieganiu powstawania odleżyn. Mogą również służyć jako materace do ćwiczeń rehabilitacyjnych. Materace i poduszki przeciwodleżynowe mają specyficzną budowę, która zapewnia nieruchomemu choremu ruch, stymulujący pracę tkanek. Stosuje się w nich technikę zmiennociśnieniową, która pozwala na naprzemienne uciskanie tkanek skóry stykającej się z powierzchnią materaca w celu zapobieganiu powstawaniu ran, zapewnieniu cyrkulacji powietrza, odpowiedniej temperatury ciała.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Adamczyk K.: Pielęgniarstwo neurologiczne. Wyd. Czelej, Lublin 2009
|